ĐỀ BÀI: “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”
Ý kiến trên của nhà văn Pháp M. Xi-xê-rông gợi cho anh (chị) những suy nghĩ gì về việc tu dưỡng và học tập của bản thân.
Dàn ý Nghị luận xã hội mọi phẩm chất của đức hạnh là ở hành động
1. Mở bài:
– Trong quá trình tu dưỡng, rèn luyện và học tập, phấn đấu, không phải ai cũng xác định một cách đúng đắn, rõ ràng những tiêu chí để đánh giá đúng giá trị bản thân.
– Giá trị của một con người được thể hiện, khẳng định qua suy nghĩ, nhận thức hay lời nói, hành động?
– Nhà triết học cổ đã có gợi ý: “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”. Theo M. Xi-xê-rông, hành động mới chính là thước đo mọi phẩm chất của con người.
2. Thân bài
a. Giải thích nội dung câu nói:
– Đức hạnh là phẩm chất đạo đức, trí tuệ, tâm hồn tốt đẹp của con người.
– Hành động: những việc làm cụ thể có ý thức, có mục đích.
– Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động: đạo đức, phẩm cách tốt đẹp của con người phải được thể hiện qua hành động, thể hiện bằng những việc làm cụ thể. Đức hạnh sẽ soi đường, định hướng cho hành động. Và hành động phải là tấm gương phản ánh đức hạnh, luôn luôn song hành, gắn bó mật thiết với đức hạnh.
b. Phân tích, chứng minh tính đúng đắn của câu nói:
Vì sao “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”?
+ Hành động sẽ thể hiện trực tiếp giá trị, bản chất của một con người.
+ Những suy nghĩ, nhận thức đúng đắn, cao cả chỉ là biểu hiện bản chất, giá trị con người ở dạng tiềm ẩn, trừu tượng, khó nhận biết.
+ Lời nói tuy cũng biểu hiện trực tiếp bản chất một con người nhưng không có độ tin cậy cao: “Đừng nghe anh ta nói, hãy xem anh ta làm”.
+ Héc-béc (Anh) cũng khẳng định: “Câu trả lời ngắn nhất là hành động”.
Đức hạnh là cội nguồn của hành động, là cơ sở chi phối hành động của một con người:
+ Một người có tấm lòng nhân hậu, bao dung, vị tha sẽ luôn có những hành động ứng xử đẹp đẽ, cao thượng:
. Một đứa trẻ lễ độ, có học thức: sẽ dắt cụ già qua đường khi thấy cụ đi lại khó khăn.
. Một chàng trai hào hiệp, có nghĩa khí: ra tay cứu giúp người cô thế bị hà hiếp.
. Một người mẹ có tấm lòng nhân hậu: cưu mang một đứa trẻ lang thang cơ nhỡ dù nhà mẹ chẳng khá giả gì.
+ Ngược lại: mọi hành động tàn ác, đố kị, giẫm đạp lên tình người chắc chắn bắt nguồn từ những kẻ phi đạo lí, tâm hồn bị tha hóa.
Hành động là biểu hiện cụ thể của đức hạnh:
+ Nhà thơ – chí sĩ Nguyễn Đình Chiểu: Không mệt mỏi dùng văn chương để chiến đấu vì dân vì nước. Ông còn khẳng khái khước từ tên tỉnh trưởng người Pháp khi hắn định mua chuộc ông: “Đất chung còn mất thì đất riêng có nghĩa lí gì.” Đó là biểu hiện rõ nét nhất lòng yêu nước thương dân, bất hợp tác với giặc của cụ.
+ Chủ tịch Hồ Chí Minh: Suốt đời phấn đấu, hi sinh cho dân ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, trẻ em ai cũng được học hành… Bác sống giản dị, vị tha, nhân ái chan hòa với thiên nhiên và con người. Hành động của Bác thống nhất với quan niệm nhân sinh, đạo đức của Người, là minh chứng cho những lời Bác căn dặn, dạy bảo cán bộ, thanh thiếu niên.
+ Những năm tháng chiến tranh: lớp lớp thanh niên gác tình riêng, hi sinh hạnh phúc cá nhân để lên đường chiến đấu đem lại hạnh phúc cho dân tộc. Đó là biểu hiện cụ thể của phẩm chất anh hùng, lòng yêu nước sâu sắc.
+ Trong cuộc sống hôm nay: biết bao người có hành động đẹp đẽ, cao thượng vì hạnh phúc của người khác. Tất cả là biểu hiện sinh động của những tấm lòng giàu đức hạnh.
c. Bàn bạc, rút ra bài học:
– Với tuổi trẻ học đường: cần rèn đức, luyện tài vì ngày mai lập nghiệp. Cụ thể:
+ Xác định được lí tưởng, mục đích sống cao đẹp.
+ Tự giác, thường xuyên rèn luyện thể chất, chăm lo sức khỏe bản thân.
+ Xây dựng cho mình một lối sống đẹp: nhân ái, năng động, tự tin, có trách nhiệm với tương lai của chính mình và của đất nước.
+ Có ý chí, quyết tâm vượt khó, có lòng say mê, sáng tạo, các định được phương pháp học tập khoa học để tích lũy, làm giàu tri thức; biết vận dụng hiệu quả những tri thức, hiểu biết ấy vào cuộc sống…
– Bản thân mỗi người: cần có những hành động cụ thể:
+ Quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ những người thân.
+ Tham gia tích cực, tự nguyện các hoạt động xã hội, từ thiện.
+ Tránh xa, tích cực đấu tranh chống lại những tệ nạn xã hội có sức cám dỗ tuổi trẻ: nghiện hút, trộm cắp, đua xe…
+ Đoạn tuyệt với những thói quen xấu mà tuổi trẻ thường mắc phải: sống buông thả, đua đòi, lười biếng, cẩu thả, vô tâm, ích kỉ; những hành vi, lối ứng xử thiếu văn hóa nơi công cộng…
– Chính mình:
+ Đã xác định cho mình lí tưởng, mục đích sống đúng đắn chưa?
+ Có kiên trì theo đuổi lí tưởng, mục đích đó không?
+ Trong lối sống của mình, có gì cần phát huy, có gì cần khắc phục, thay đổi?
+ Cần từ bỏ những thói quen xấu nào?
3. Kết bài:
– Bài học có ý nghĩa nhất mà bản thân đúc kết được từ câu nói: Mỗi con người có cách tự bộc lộ, tự khẳng định mình khác nhau, song cách tự bộc lộ, tự khẳng định mình ngắn nhất, thuyết phục nhất là thông qua hành động và bằng hành động.
– Hành động cũng là thước đo tin cậy nhất để nhận biết, đánh giá bản chất, giá trị tốt đẹp của con người. Đó là một chân lí.
Dàn bài chi tiết số 2: Nghị luận xã hội mọi phẩm chất của đức hạnh là ở hành động
1. Mở bài:
– Người ta thường nói rằng:
Ý nghĩ là nụ
Lời nói là bông hoa
Việc làm mới là quả ngọt
Những câu thơ muốn nói với chúng ta rằng: khi ta có ý nghĩ về một việc làm tốt, khi ta nói ra điều đó, ta cần phải thực hiện, biến ý nghĩ, lời nói thành việc làm cụ thể, như vậy mới tạo thành “quả ngọt”.
– Nhà văn Pháp M.Xi-xê-rông cũng từng khẳng định: “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”.
2. Thân bài:
a) Giải thích:
– Đức hạnh là những phẩm chất đạo đức, trí tuệ, tâm hồn và tình cảm của con người. Đức hạnh là cội nguồn tạo ra hành động.
– Hành động là biểu hiện cụ thể của đức hạnh, được thể hiện ra qua những việc làm cụ thể, thiết thực, qua mối quan hệ giữa cá nhân với tập thể, xã hội…
– Nội dung câu nói: Câu nói khẳng định sự thống nhất giữa những nét đẹp lí tưởng trong nhân cách và hành động thực tiễn của con người.
b) Bàn luận
(1) Biểu hiện: Để đánh giá đức hạnh của người khác nhất thiết phải thông qua hành động:
– Những hành động cao đẹp: Beetoven từng nói: “Trong cuộc sống, không có cái gì cao quý và tốt đẹp hơn là đem hạnh phúc cho người khác”. Câu nói ca ngợi quan niệm sống cống hiến, vị tha. Và có những người quan niệm cống hiến, trao tặng là hạnh phúc. Đối với họ, cuộc sống chỉ có ý nghĩa khi con người biết hi sinh cho hạnh phúc nhân loại, biết đem lại hạnh phúc cho người khác.
+ Đó là sự hi sinh của các chiến sĩ cách mạng để đem lại hạnh phúc, hòa bình cho chúng ta, cho dân tộc.
+ Đó là một hành động nhỏ như giúp đỡ một cụ già qua đường, nhường ghế cho phụ nữ có thai… cho đến những việc làm thiện nguyện để cứu giúp những số phận bất hạnh gặp phải tai ương trong cuộc đời.
– Những hành động chưa đẹp: Có không ít người coi sự thỏa mãn vật chất, tình cảm của riêng mình là hạnh phúc. Những người chỉ làm việc khi đem lại lợi ích cho bản thân họ.
+ Những người chồng vũ phu đánh đập vợ con tàn bạo, những đứa con bất hiếu chỉ biết ăn chơi để thỏa mãn nhu cầu cá nhân.
+ Có những thanh thiếu niên thay vì chăm lo học tập, tìm kiếm việc làm để gây dựng sự nghiệp cho bản thân thì lại sa vào ăn chơi hưởng lạc, khi thiếu thốn tiền bạc, họ bất chấp thủ đoạn để đạt được mục đích của mình: cướp giật, móc túi, lừa gạt người khác…
(2) Ý nghĩa, tác dụng
– Những hành động cao đẹp của con người không chỉ thể hiện đức hạnh, phẩm giá của họ mà họ còn mang lại hạnh phúc cho người khác, làm cho mọi người vui vẻ. Hơn thế là chính họ cũng cảm nhận được niềm hạnh phúc. Một xã hội mà con người có những hành động đẹp với nhau là một xã hội văn minh, hòa bình, hạnh phúc.
– Ngược lại, những hành động ích kỉ, độc ác, vô tâm sẽ bị cả xã hội lên án, phê phán. Họ chỉ đem lại bất hạnh cho người khác, gây ra những tệ nạn cho xã hội, làm mất đi niềm tin của con người vào tình người.
(3) Mở rộng, phản đề:
– Hành động thể hiện đức hạnh của con người. Tuy nhiên, cần xem xét trong từng hoàn cảnh để có cái nhìn khách quan và đúng đắn. Nói dối được xem là một hành động xấu và sai. Nhưng vẫn có những trường hợp nói dối là cần thiết, nói dối là xuất phát từ thiện chí của người nói với người nghe chứ không phải là ác ý. Những lời nói dối như thế vẫn được đánh giá là một hành động cao cả.
– Bên cạnh đó vẫn còn tồn tại rất nhiều những kẻ thiếu đức hạnh. Những người nói ra những điều cao cả nhưng hành động thì ngược lại; những kẻ có hành động sống vị kỉ, chỉ nghĩ cho riêng mình; những kẻ có những hành động cử chỉ đẹp nhưng không hề có những đức tính tốt đẹp.
c) Bài học nhận thức và hành động
– Đây là một quan điểm đúng đắn, khẳng định được sự thống nhất giữa những nét đẹp lí tưởng trong nhân cách và hành động thực tiễn của con người.
– Mỗi chúng ta cần chăm lo học tập, tu dưỡng đạo đức; có lí tưởng sống và hành động cao đẹp; dám nhìn thẳng vào khuyết điểm của bản thân để sửa chữa, khắc phục; có tinh thần cầu tiến… để thể hiện phẩm chất và đức hạnh của bản thân.
Trên thực tế, anh (chị) đã thực hiện được điều gì, gặp khó khăn gì khi biến suy nghĩ thành việc làm? Anh (chị) thấy điều gì là trở ngại lớn nhất khi biến suy nghĩ thành hành động? Tại sao?
3. Kết bài
– Nhà thơ Tố Hữu từng viết: “Người với người sống để yêu nhau”. Vậy, hãy biến tình yêu đó thành hành động. Hãy yêu thương nhiều hơn, hãy chia sẻ nhiều hơn, hãy đem nét đẹp của đức hạnh vào trong cuộc sống bằng những hành động thiết thực. Vì một xã hội tốt đẹp hơn.
Bài văn mẫu Nghị luận xã hội mọi phẩm chất của đức hạnh là ở hành động
Những phẩm chất cao quý của con người chính là một trong những mục tiêu mà con người chúng ta luôn theo đuổi. Đức hạnh, nhân phẩm luôn tô đậm cho chúng ta, làm cho chúng t thiện hoàn bản thân mình hơn. Muốn thế thì chúng ta phải hành động phải giúp cho mọi người thấy được pẩm chất và đức hạnh của chúng ta.
Tuy nhiên chúng ta cần phải hiểu được đức hạnh là gì? Đức hạnh là những phẩm chất vô cùng cùng đáng quý của con người. Phẩm chất trong sáng nhất thánh thiện nhất mà tất cả mỗi con người đều nên có. Còn hành động là gì? Hành động chính là những gì biểu hiện ra bên ngoài của một con người, qua đó thể hiện được tính cách của mỗi con người. Những phẩm chất và hành động của con người khác nhau nên sẽ tạo ra sự khác biệt trong tính cách của mỗi người. Và tạo nên sự khác biệt trong xã hội.
Đức hạnh không đơn giản, không kỳ không phức tạp để có được nó. Rất đơn giản chỉ cần một hành động nhỏ như giúp đỡ một bà cụ, một em nhỏ qua đường… tất cả tạo nên một con người hình thành nhân cách cao đẹp. Nếu ai cũng làm được như vậy thì cuộc sống này sẽ vô cùng tươi đẹp, góp phần làm cho xã hội này trở nên tốt đẹp hơn, làm cho mối quan hệ giữa người với người với người trở nên tốt đẹp hơn tốt đẹp cho bạn và cho tôi.
Đức hạnh rất đơn giản không cầu kỳ phức tạp nhưng chúng ta cũng không nên hạ thấp giá trị của nó. Đừng bao giờ có tư tưởng ru ngủ bản thân rằng “mình đã làm hết sức có thể”. Nghĩ là để đi đôi với hành động, hãy mở lòng ra thế giới bên ngoài và bắt đầu hành động.
Xã hội hiện đại có rất nhiều thứ phức tạp và đôi khi phẩm chất đức hạnh đang có phần đi xuống. Chúng ta không thể phủ nhận điều này, dường xã hội đang ngày càng có những cái nhìn thoáng hơn so với ngày xưa ta và nó không còn thể hiện được phẩm chất đạo đức đạo đức như xưa nữa.
Chúng ta là những thanh niên, thế hệ trẻ chúng ta cần tạo ho mình phẩm chất đức hạnh ngay từ khi còn trẻ. Phẩm chất của con người thể hiện ở đức hạnh, hành động cho nên chúng ta cần trau dồi cho mình những phẩm chất ấy ngay từ bây giờ.
Hãy hành động ngay từ hôm nay để xây dựng một xã hội ngày càng tốt đẹp hơn, văn minh hơn. Lòng nhân ái của con người sẽ mãi mãi trường tồn đi cùng năm tháng và chúng ta hãy thể hiện mình là người sống nhân ái, yêu thương con người nhé các bạn.
