Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt ở tiểu học, nhất là đối với các lớp đầu cấp. Nhưng cách viết chữ Hoa đẹp và đúng lại là điều băn khoăn của nhiều phụ huynh.
Hướng dẫn cách viết chữ Hoa đẹp và đúng cho học sinh lớp 2
Ở lớp 1 các em mới làm quen với chữ hoa qua hình thức tập tô trong giai đoạn luyện tập tổng hợp ở học kỳ 2. Khi viết chính tả, chữ hoa của các em mới dừng ở mức độ gần giống với hình dáng theo mẫu chữ qui định, một số em còn thao tác ngược hoàn toàn với qui trình viết hoặc nhấc bút tuỳ tiện không biết đâu là điểm nhấn của con chữ để tạo độ mềm mại, tinh tế của chữ viết. Để học sinh lớp 2 viết đúng, tiến tới viết đẹp chữ hoa hiện hành, từ đó trình bày đẹp một đoạn văn, đoạn thơ là mối quan tâm và trăn trở rất lớn.
Một số giải pháp cụ thể giúp giáo viên và phụ huynh có cách viết chữ Hoa đẹp và đúng cho trẻ:
1. Cách viết chữ Hoa đẹp và đúng: Chuẩn bị tốt điều kiện cơ sở vật chất; đồ dùng học tập của học sinh:
a. Ánh sáng phòng học, bảng lớp, bàn ghế của học sinh:
Phòng học phải có đủ ánh sáng theo tiêu chuẩn học đường bảng có dòng kẻ rõ ràng, bàn ghế phù hợp với độ cao trung bình với từng đối tượng học sinh, chiều cao của bàn và ghế phải tương xứng để khi ngồi khuỷu tay các em ngang với mặt bàn
b. Chuẩn bị các đồ dùng trực quan khi dạy Tập viết:
– Giáo viên chuẩn bị đồ dùng dạy học một cách cẩn thận, có chọn lọc và sáng tạo.
*Mẫu chữ trong khung chữ phóng to theo bảng mẫu chữ hiện hành treo trên lớp. Bảng mẫu chữ cần cố định thường xuyên để giáo viên có thể chủ động sử dụng khi cần thiết không chỉ trong giờ Tập viết mà ngay trong cả những môn học khác khi có học sinh viết chưa đúng mẫu chữ.
*Bộ mẫu chữ in theo quy định cho giáo viên.
* Sử dụng Phần mềm về quy trình của chữ viết trong bài giảng điện tử
Dạy Tập Viết đồ dùng trực quan giúp học sinh khắc sâu những biểu tượng về chữ viết, có ý thức viết đúng mẫu và tạo không khí sôi nổi, phấn chấn trong quá trình dạy viết chữ theo hướng “Đổi mới phương pháp dạy học”. Sử dụng đồ dùng trưc quan có tác động tích cưc trong quá trình tri giác
– Giúp học sinh biết cách viết liền nét từ điểm đặt bút đến điểm kết thúc nét bút mà không nhấc bút.
– Giúp học sinh hình dung rõ quy trình viết hoàn chỉnh một con chữ mà không hề bị tay hay người của giáo viên trong quá trình viết che khuất.
c. Đồ dùng học tập của học sinh
– Hoạt động chủ đạo của học sinh trong giờ học tập viết là thực hành luyện tập nhằm mục đích hình thành kỹ năng viết chữ ngày càng thành thạo. Do vậy, để
thực hành luyện viết đạt kết quả tốt, học sinh cần có ý thức chuẩn bị đồ dùng học tập tốt.
+ Bảng con có dòng kẻ ( đồng dạng với dòng kẻ li trong vở tập viết ).
+ Phấn viết có độ dài vừa phải, phấn không bụi
+ Khăn lau sạch ( Bằng vải bông mềm hoặc mút có độ ướt vừa phải ).
+ Vở Tập viết có đủ 2 tập.
+ Bút nên cho học sinh sử dụng bút máy để chữ có nét thanh đậm. Đặc biệt nên dùng màu mực đồng nhất.
2/ Cách viết chữ Hoa đẹp và đúng: Rèn cho học sinh tư thế ngồi viết và cách cầm bút đúng
+ Tư thế ngồi viết: Học sinh cần ngồi với tư thế thẳng lưng, không tỳ ngực vào bàn, đầu hơi cúi, mắt cách vở từ 25 đến 30cm, cầm bút tay phải, tay trái tỳ nhẹ lên mép vở để trang viết không bị xê dịch, hai chân để song song, thoải mái. Tư thế ngồi viết đã được ghi cụ thể ở trang đầu vở Tập viết lớp 2 tập 1.
+ Cách cầm bút: Hướng dẫn các em cầm bút bằng ba ngón tay ( ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa ) với độ chắc vừa phải ( không cầm bút lỏng hay chặt quá). Khi viết dùng ba ngón tay di chuyển một cách nhẹ nhàng từ trái sang phải. Chú ý không nhấn mạnh đầu bút xuống mặt giấy, cán bút nghiêng về bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động theo mềm mại.
+ Cách để vở xê dịch khi viết: Khi viết chữ đứng, nhắc các em cần để vở ngay ngắn trước mặt nếu viết chữ nghiêng ( tự chọn ) cần để vở hơi nghiêng sao cho mép vở phía dưới cùng với bàn tạo thành một góc khoảng 15o. Khi viết chữ về bên phải quá xa lề vở, cần xê dịch vở sang bên trái để mắt nhìn thẳng nét chữ, tránh nhoài người về bên phải để viết tiếp
3/ Cách viết chữ Hoa đẹp và đúng: Hướng dẫn kĩ thuật viết chữ hoa cho học sinh
Hướng dẫn hs kĩ năng nắm được cấu tạo kích thước, cũng như quy trình của chữ viết
Trong quá trình dạy tập viết và hướng dẫn học sinh viết bài giáo viên cần củng cố, nhắc lại và khắc sâu cho các em nhớ lại cách viết.
Trước tiên, giáo viên cần hướng dẫn học sinh nhớ các đường kẻ trong bảng con và trong vở tập viết. Việc này góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy viết chữ.
Có những chữ cái cao hơn một đơn vị được xác định bằng đường kẻ ngang trên và đường kẻ ngang dưới như chữ: r , t, s
Có những chữ cái cao 2 đơn vị rưỡi được xác định bằng đường kẻ ngang trên, đường kẻ ngang giữa và đường kẻ ngang dưới: b, g, h, k…
Chẳng hạn với nét khuyết trên, nét khuyết dưới, học sinh không rèn viết ngay từ đầu thì dễ viết lệch, xấu sẽ dẫn đến những chữ được tạo bởi 2 nét đó như: h, k, g, y… cũng không được đẹp và đây cũng là 2 nét khó mà học sinh thường lúng túng khi viết. Chú ý: nét khuyết phải tròn, thon đều, không to quá, cũng không nhỏ quá hoặc không bị vuông đầu.
Nét cơ bản trong bảng chữ cái viết hoa chỉ có 4 loại : nét thẳng; nét cong; nét móc; nét khuyết. Mỗi loại có thể chia ra các dạng, kiểu khác nhau. Tên gọi các dạng, kiểu chỉ dùng khi giáo viên mô tả cấu tạo hình dạng chữ viết hoa cho cụ thể, rõ ràng không bắt học sinh phải thuộc. Các nét ghi dấu phụ cũng giống như ở chữ cái viết thường.
Khi hướng dẫn học sinh viết chữ nét thanh, nét đậm, giáo viên vừa viết mẫu vừa nói rõ quy trình viết (viết như quy trình), chỉ khác bằng một mẹo nhỏ để học sinh dễ làm theo.
Chú ý, viết các nét rê lên đưa nhẹ tay hơn một chút tạo nét thanh bé, nét kéo xuống theo chiều đầu ngòi bút tạo nét đậm hơn nét thanh một chút. Học sinh cần viết úp ngòi xuống, cổ tay, cánh tay để vuông góc.
Cần hướng dẫn học sinh cách viết tạo sự liên kết bằng nối nét hoặc để khoảng cách hợp lý giữa các chữ cái viết hoa và chữ cái viết thường trong chữ ghi tiếng. Cụ thể:
– 17 chữ cái viết hoa A, Ă, Â, G, H, K, M, L, Q, R, U, Ư, Y ( kiểu 1), A, M, N, Q ( kiểu 2 ) có điểm dừng bút hướng tới chữ cái viết thường kế tiếp. Khi viết cần tạo sự liên kết bằng cách thực hiện việc nối nét.
Ví dụ : Khánh Hoà, Gia Lai
– 17 chữ cái viết hoa B, C, D, Đ, E, Ê, I, N, O, Ô, Ơ, P, S, T, V, X ( kiểu 1), V ( kiểu 2 ) có điểm dừng bút không hướng tới chữ cái viết thường kế tiếp, khi viết cần tạo sự liên kết bằng cách viết chạm nét đầu của chữ cái viết thường vào nét chữ cái viết hoa đứng trước hoặc để khoảng cách ngắn bằng 1/2 khoảng cách giữa hai chữ cái.
4/ Cách viết chữ Hoa đẹp và đúng: Tạo hứng thú học tập cho các em
– Trong mỗi tiết Tập viết, giáo viên có thể tổ chức một số trò chơi để tránh căng thẳng, mệt mỏi cho học sinh như “ Thi viết chữ đep” “ Viết nhanh, viết đúng GV cần sưu tầm tranh ảnh, thiết kế giáo án điện tử với những hình ảnh cụ thể, sinh động về cấu tạo chữ, quy trình viết chữ sử dụng đĩa phần mềm dạy Tập viết lớp để phục vụ cho bài học.
– Động viên, khen thưởng kịp thời là một trong những phương pháp để trẻ làm theo cách viết chữ Hoa đẹp và đúng
Trong tiết sinh hoạt hoặc sau mỗi tiết dạy, giáo viên cần tuyên dương, khen ngợi những em có bài viết đẹp, trình bày sạch sẽ. Hàng tuần cần có những bài phát động các em viết những bài văn ,bài thơ hay theo chủ điểm tháng. Những bài viết đẹp của học sinh sẽ được trưng bày trên bảng Hoạt động của lớp để các em cùng chia sẻ. Hàng tháng có tổng kết, khen thưởng cho những học sinh có nhiều tiến bộ trong việc rèn chữ, giữ vở sạch. Phần thưởng dù rất nhỏ( cây bút, cục tẩy, bông hoa…) nhưng chắc chắn các em sẽ rất vui và thấy được phải cố gắng hơn để xứng đáng với sự tin yêu của cô giáo và các bạn trong lớp.
*Đặc biệt theo cách viết chữ Hoa đẹp và đúng, giáo viên phải chú ý đến quy trình của 1 tiết dạy Tập viết. Khi viết mẫu, giáo viên cần tạo điều kiện để học sinh nhìn thấy rõ quy trình của chữ viết tay; cẩn trọng, tránh sai sót dù là nhỏ nhất phải tẩy xóa trong thao tác viết bảng, nhất là chữ viết của giáo viên phải thực sự mẫu mực.
Để học sinh viết theo cách viết chữ Hoa đẹp và đúng cần phải có thời gian. Đó không phải ngày một, ngày hai là có được mà đó là kết quả của một quá trình dày công luyện rèn của các em bởi vì chữ hoa đẹp là sự hòa quyện của những nét viết cơ bản và thao tác lia bút rê bút rất tinh tế của đôi bàn tay khéo léo. Việc giáo dục học sinh viết đúng, viết đẹp chữ hoa góp phần giữ gìn nét đẹp của chữ Việt; rèn cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mĩ, óc sáng tạo, tư duy thẩm mỹ…Nét chữ là một phần trong tính cách và tâm hồn của các em.
